سحري سوكوله خونه زنه جار آهاي مردم اوپابا زو خبردار
شبي بشّه شما عمره صُب آبه صبي نيّه كسي عمره اميدوار
***
***
***
***
كيلگ ت هني به غمزه وشتن داري
از غمــــــزه امن خيال كشتن داري
ثابت قـــــــدمي به فكر اشتن الان
فرصـــــت آكري ميل دوشتن داري
كيلگ ت هارو چه بي قراري داري
همنه كه وينم اي انتظاري دار ي
هرچه ددسم هوش وحواس ندار ي
گويا كسيم ســــــــر فراري دار ي
هارو كيلك ات آواره وينــــــــــــم
ميان كيلگان كناره وينـــــــــــــــم
امين وازي مده آوشــــــــن دوزي
بشي هرجا اته سواره وينــــــــم
دلبر ته هارو عجب كه رو گرداني
هرفكر كرم ته والي و حيـــراني
همنه كه وينم ته اي خيالي داري
گويا آشون جاي دگر مهمانــــــي
ویته بوبو ویکیپدیا مین:
تاتی زوون
گویشونه:
- اسفروین
- سگزآباد
- شال
- آران
گویش اسفروینی
|
در گویش سگز آباد
|
در گویش شال
|
تاتی کونیشون
رساندنarasendon رسیدن arasesan افتادن ikatan انداختن ijayntan نشستن neshtan خرد کردن - ریز کردن benjaton بریدن berian ریسیدن reshtan دیدن vintan رفتن shian اجازه دادن - امکان دادن ashtan آمدن omian آوردن aydan |
شیر خوردن از مادر (حیوانات) shet akhardan شیر دادن به بچه حیوانات bochobAndon نگه داشتنن - متوقف کردن nia dashtan خواباندن bokhosondan خوابیدن khotan مردن mardan دوشیدن doshesan دوختن dotan گفتن vaatan زیر دندان خرد کردن bookooroojoston کشتن - ذبح کردن bookooshton ساییده شدن boosoonoston شکستن beshkeston شکاندن shekastan |
ریختن - به زمین ریختن ikardan با دست فشردن boshghAloston شستن shoordan قطع کردن bosAndon قطع شدن - جدا شدن bososton ساییدن - آسیاب کردن bossovoston جا انداختن - در جای خود قرار دادن der antay واژگون کردن agardenesan خاموش کردن ikoshtan پاشیدن opAtan گرفتن igatan نهادن (بر جایی نهادن) nayan گذاشتن به زمین همراه با رها کردن hArengaton گم شدن (غیر قابل پیدا شدن)avir abian |
پرتاب کردن ijayntan عقب افتادن peykaton جلو افتادن pish ikatan در جلوی خود نگهداشتن pishgatan رها کردن sarAdAyan از بین بردن - برانداختن varengatan برگرداندن - بازگرداندن vegardAndon برگشتن vegardoston لیسیدن velishton برداشتن vigiton برگشتن agar desan باد دادن خرمن - افشاندن خرمن voshAndon با دست زیر و رو کردن voshkaloston دریدن - پاره کردن vozarAndon |
عمارلویی
- تاتی: خوجچیر = پهلوی: حوچیر، حوژیر = پارسی: خوش چهره، خوش گل، زیبا. نمونه: چه خوجچیرَ بی؟! = چه خوشگل شده؟!
- تاتی: پیلّه = پهلوی: پیل = پارسی: بزرگ. نمونه: آشآن پیلّه بیبین. = اونا بزرگ شدن.
- تاتی: بیشیَن = پهلوی: بشدن = پارسی: رفتن. نمونه: اَما بیشیم. = ما بریم.
- تاتی: زوؤان = پهلوی: زوؤان = پارسی: زبان، زبون. نمونه: مُنی زوؤان دِ بوگوتی. = از زبون من گفته.
- تاتی: زیندَگی = پهلوی: زیندَگی = پارسی: زِندِگی. نمونه: اَما زیندَگی نُکُدیم. = ما زندگی نکردیم.
- تاتی: نآم = پهلوی: نآم = پارسی: نام. نمونه: آنی نام اسفندیار بِه. = اسمش اسفندیار بود.
- تاتی: دیه = پهلوی: دیه = پارسی: دِه. نمونه: جیریندیه دِ بِیمین. = از جیرنده اومدن.
- تاتی: سرشب = پهلوی: سرشب = پارسی: عصر. نمونه: سرشب بازار دِبَست. = عصر بازار تعطیل کرد.
chal’ask, chak chak: خالون بشکنین سیدا(صدا)
chap chap : کوچتی خلون بشکستن سیدا گونن.
gump: کتن چیز سنگین
kakara: درازه دار خنده گونن.
marra: گو سیدا او زمات که که لیشه(منده) دخونه دره.
miyA miyA: پیچه سیدا
fashta fasht: نرّه گُو(ورزه) و وَراز(گراز) فترکسن زِمِت(موقع).
ham ham : سگ لُوگودن
shao shap : شَلَه دَه وارون سیدا.
shar shar: اُوِ کلسَن صیدا و وارون وارسن صیدا.
garas garas: کلوشکن سر و سیدا گونن.(او زمات کاتیک مرغونه نِنِه)
juk juk : چیرِک و چوشنک سیدا گونن.
kukuru kuku: تَلِه اواز گونن.
jusk jusk: گرزه(موش) و پرندگون اوا ایتو گونن.
jur jur: ایشکم سر سیدا.
yasti:تنفر
hishtA;kaseta: کرک و تله دورگودن واسی
ise: نجاست دورهَ بون
chast: بوزه راه بردن واسی.
has: ایسن حَیوُن.
Axash:لیذت ببردن.
hul’u: بیله (اردک) دخوندن
hA: تایید بُودن-eha
hAsh: هوشدار یا ایسن بوز و اسپ
chax : سک دوره گودن
hazhgA: حیون تحریک بُودن فترکسن(حمله کردن) واسی
vAy: درد و رنج
Ax:درد و رنج-ush
ax:افسوس بُخوردن
hAy: ادم دخوندن واسی.
huyu: وحشی حیونون دور کودن.
he: راه بردن گُو و اسپ
AA: خُو گودن زاک
pish: دخوندن یا ویروتن(فراری دادن) پیچه
لغت:واجه
آپلود : جُو̌ راکِش
دانلود : جیر̌اکش
انباشتن : وانارستن، وناراستن
مخلوط کردن : ویر̌اشیِن( آراستنم بنه)
اتصال : خال
غرور : تَنام
غمگین : دیل بیته کس ، دیلحزین
لال : کَرَس
مژگان : میلان
خراشیدن : فکَلاشتن
غارت کردن : بِتَروَسسَن ، بتروستن.
خاطره : نامجه
هدر دادن ، دور ریختن : دَگَلَه̌ دن
سازگار شدن: او̌بر̌دن
فعل : کونیش
فعل مرکب : تویِم کونیش
جوهر ، گوهر : چِرنیل
وبسایت : لاجیگه ← وب انگلیسی زوون مین بنه تار ، بافته بوبو و سایتم بنه مکان ، جا – که لا یا لاه ، لاس گیلکی مین وبِ معنیِ دِنه جیگه هم سایت معنی دنه.
پاورقی: جیر نیویس
سرتیتر: جو̌رنیویس
باز، دوباره : هنده
الان، حالا: نون ،هسا ، هسه
استخوان: خاش
غضروف: تر̌ه خاش
گیر دادن: وا̌ک̌تن
دلیل، علت : بو̌ وَش
نوع، گونه: جور
خاموش کردن: برقی دزگاوؤن واسی؛ دکوشتن
روشن کردن: برقی دزگاوؤن واسی؛ و̌ایتن ، واگیتن
پنهان کردن ، پنهان شدن زیر چیزی: جوکودن
بستن(در و ...) : دزی̌ یِن، دَوَستَن
متن : وُ̌وت
پیچیدن، پخش شدن چیزی(ناخوشی ، شایعه ...): دیپیتو̌ وِن
معاصر: زماتین
عشق: تنخایی
حاشیه: گیجیگ
مقاله ، جستار : وانیویس
چیدن: دچین
جمع کردن: فیچین
خراب کردن: واچین
حمله کردن، تاختن : فَتَرکِستَن،فترکسسن
تور : دیوانه ، وحشی ، پریشان(غیر متمدن)
لانه: فَک
مرورگر: وَمُجِی
یقین: آوار
رهیدن، فرار کردن: وُ̌وشتن ، ویرتَن، ویروتن
سیمبر: درگاه خانه، میدان کشتی گیله مردی
فکر و اندیشه ،تفکر: ویر
گرگ: وَرگ
برگ: وَلگ
بازی ، گِیم : مِزو ، مِزا ، بازی
طبقه: اوشکوب
جاده : راشی
اندازه ، هندسه: هَنگَدَر
آن اندازه : هنی
گوساله : منده ، لیشه
گاو جنگی: ورزاجنگ
نگاه کردن: دیه ین ، فندرستن
گُم: اویرا
گمشده: اَویرا بوبو
«گیلـ»: گیلکی
«تالشـ»:تالشی
«پب» : پارسی باستان
«استـ»: پارسی اوستایی
«سنسـ»: زبان سنسکریت
«پهلـ»: زبان پهلوی(پارسی میانه)
hata , herê «گیلـ»: اینجا ............hadha«استـ»:اینجا
vâsh«گیلـ»و«استـ»: علف
azem«تالشـ»و«استـ»: من
vaj«تاشـ»و«گیلـ»:کلمه،واژه............vatch«سنســ»
shi«گیلـ»وez«تالشـ»:مالِ او.............us«استـ»
kinne«تالشـ»:دختر..............ghene«استـ»:یک زن
kija , kaussi , kor «گیلـ»:دختر...........kissorim«سنسـ»
nirzh ; nerzh«گیلـ»: قیمت.............arzh«سنسـ»
hasa«گیلـ»: الان، اکنون...............adhas«استـ»و«پهلـ»
das«گیلـ»:داس..............das«استـ»
ahme , hanim«گیلـ»: ما میاییم.................ahmaim«استـ»
purd , potd«گیلـ»: پل....................pareta«استـ»
beyn , bein«گیلـ»: ببین...............vaena«استـ»وvaina«پب»وwen«پهلـ»
puΘer«گیلـ»: پسر...............puΘra«استـ»وpuca«پب»و puhr«پهلـ»
بونه:
خوجکو(2)،وانیویس-دوکتر منصور ثروت
راهنمای زبان پارتی-دوکتر زضایی باغ بیدی
.
.
.
1-ترتیب اصلی کلمات در جملات ساده و جفت های همبستگی در گویش گیلکی لنگرود
-آتش بازی
- اینه تاودانی
- اینه تکم
- چارشنبه سوری
- خرس بازی
- خیمه شو بازی
- رابرچره
- عروس گوله ی
- مرغونه جنگ
- نوروزی خوونی
- واخوری
- وره دگنی
گیلون نمایشی مزوؤن:
- کشتی گیله مردی
- لافند بازی
- نقالی(گوسانی)
- ورزاجنگ
-آبریزگان و آخرین جشن آب پاشان گیلان و دیلمستان
-تیرما سیزه
-جشن خرمن یا علم واچینی
2- رعنا
4- اهای زاکون
5- گیلان
6- کونس کله
1- کتکتاز، گدگداز: تله ژیهار خطر و هوشدار موقع. کرک دادم گونن بعد خو مرغونه بنک.
پهلوی زبون مین تله گوتن کهرکتاز که ای کتکتازم اونه وگردونه ببوکه.
2- شَتَلَپ : کتن چیزه سنگین صدایه گونن او مین.
3- تغ تغ : کوتن چیزی یا زیه ین تترج چیزی گونن.
4- غار غار : کلاچ آواز گونن.
5- چه چه ، چاپ چاپ : بلبل آواز بنه.
6- غل غل : او جوشین صدایه گونن.
7- چلس چلوس : هوتو تترجه ماچ گودن گونن.
8- بیر بیر [تالشی] : جوشین او سماور مین.
9- جیک جیک : چیریی یا چوشنک آواز گونن
10- جیر جیر : چیره کون و کاتیکون نوا خو مین گونن.
11- چک چک : شکنن دار و چوبو یا هی جور چیزون(چوبی بام و هندونه قا چ گودن و ...)
12- بیب بیب، دید دید : ماشین بوق صیدا گونن.
13- باغو بغو: شیپور صیدا گونن.
منبه لاجیگه: ورگ
1-بیست و هشته هساشئر، ورگˇ دؤجین بوده
مجموعه ۲۸ هساشعر گیلکی با برگردان فارسی به انتخاب ورگ
2-شریرما جیجأکه ورزأن/ مسعود پورهادی
4- گیلکی انجیل
همته ای بنویشته پسرک بارانی امره ارسال بوده.سیپاس امه دوست عزیزه که امره ای لاجیگه مین یاری بوده.
*این پست به زودی گیلکی نویسی میشود و ترجمه ی فارسی آن لینک می گردد.
*این پست نیاز به تالشی نویس دارد.
توجه : ای لاجیگه مین نهیشتوؤن به خوشون زبون بنویشته بنن و اوشونه فارسی ترجومه اوشونه واسی که گیلون شی نین خال کنیم، هین واسی این نهشته خواه به تالشی بازنویس وه بی و اونه گیلکی ترجومه و فارسی ترجومه خال بوکونیم.
فرامرز مسرور ماسالی از زبان خودش
به نام یزدان
پاک درسپیده دمان دوم مرداد 9118 مادی باستان3728 زردشتی و1324 خورشیدی و 1519 گیلکی، وقتی تکبیرصبح ازحنجره خروس برخاست ونواهای سینه سرخ سیاهی شب را شکافت و(صلامه) کوهستانی شاخه های به قنوت مانده راشستان ها را درموجی دل انگیزنواخت درمیان جنگل های سرسبزکوههای ییلاق ماسال(اولسبنگاه) دریک خانواده روستای معتقد وبا ذوق خیلی ساده تولد یافتم . ودرتولد من کوه بود وچشمه وچمن وراش های ایستاده وصخره های برافراشته وگل های وحشی چلچراغ- عسله واش وشیپوری که بیدارباش می نواخت تا ازتهاجم باد نهراسیم. ازمادروپدری که درسکوت سرد شب را و زوزه بادها ودلهره ها را با صلابت کوهستانی مچاله کردند. هرگزنجابت شرقی چشم های آنها را که عصمت شفافی داشت وطرح مبهم آنرا فقط زلالی احساسم دراشکی ساده می تواند ترسیم کند. ازخاطرنمی برم زیرا وجودشان عشقی به وسعت آسمان وخدا داشت ودرزندگیمان با همه مضایق چون خورشیدی بودند که گم شدند قافله را بی معنی می کرد. کودکی ونوجوانی ام جاری بود درکوه ها وجنگل ها وراشستان های به نمازایستاده وشاخه های به قنوت ماندگارواینگونه شد که بعدها این روستائی کوهستانی عشق سرود ودرخطبه ها صلابت شعروشرافت را پیوند داد.
درسال 1351 با توجه به قبولی درچند جا به علت شوق معلمی که درآن زمان حرمتی وافرداشت به استخدام آموزش وپرورش درآمدم ودردبیرستان های منطقه به تدریس ادبیات مشغول شدم وپس ازسی سال تدریس بالاخره دراول مهرماه 1379 بازنشسته شدم.
.
.
امه بنویشته یه ایدامه ام بشین
.
آمار مطالب
آمار کاربران
آمار بازديد
اطلاعات شما
Alternative content